ABD Başkanı Donald Trump’ın 2 Nisan’da açıkladığı karara göre, Endonezya’dan yapılan tekstil ve hazır giyim ihracatına yüzde 32 oranında ek gümrük vergisi uygulanacak. Ancak iki ülke arasında müzakerelerin sürdürülebilmesi için 90 günlük bir süre tanındı. Bu sürenin sonunda anlaşma sağlanamazsa, yüksek vergiler yürürlüğe girecek.
Sektör alarm veriyor
Endonezya Lif ve İplik Üreticileri Birliği (APSyFI) Başkanı Redma Gita Wirawasta, “ABD pazarı, Endonezya tekstil ihracatının yaklaşık yüzde 40’ını oluşturuyor. Bu vergiler yürürlüğe girerse, fiyat rekabetimiz ciddi şekilde düşecek ve birçok fabrika kapanma noktasına gelebilir” dedi.
Wirawasta, diğer ülkelerin de ellerindeki stokları Endonezya gibi pazarlara yönlendirebileceğini belirterek, “Bu durum, yerel üreticileri zor durumda bırakabilir ve kitlesel işten çıkarmaları tetikleyebilir” ifadelerini kullandı.
Endonezya Tekstil Derneği Başkanı Jemmy Kartiwa Sastraatmaja da “ABD ile yapıcı müzakereler yürütürken, yerel üreticilerimizi de korumalıyız. Aksi takdirde, bu kriz on binlerce aileyi etkileyebilir” diye konuştu.
İflaslar ve işten çıkarmalar başladı
Krizin sinyalleri şimdiden gelmeye başladı. Endonezya’nın önde gelen tekstil firmalarından PT Sri Rejeki Isman, geçen yıl iflasını açıklamış ve 10 binden fazla çalışanını işten çıkarmıştı. Benzer şekilde, Nike ve Adidas gibi küresel markalara üretim yapan PT Adis Dimension Footwear ve PT Victory Chingluh Indonesia firmaları da binlerce işçiyi işten çıkardı.
Hükümet ne yapıyor?
Endonezya hükümeti, ABD ile müzakereleri hızlandırmış durumda. Maliye Bakanı Sri Mulyani Indrawati, “İhracatımızı çeşitlendirmeli ve tek bir pazara bağımlılığı azaltmalıyız” açıklamasını yaptı. Ancak sektör temsilcileri, kısa vadede alternatif pazarlar bulmanın zor olduğunu belirtiyor.
‘Ani ihracat artışına dikkat’
Bazı ihracatçı birlikleri, 90 günlük sürede ABD’li alıcıların vergi öncesi stok yapmak için talebi artırabileceğini öngörüyor. Ancak APSyFI Başkanı Wirawasta, “Ani bir ihracat patlaması, ABD’nin ticaret açığı gerekçesini güçlendirebilir ve durumu daha da kötüleştirebilir” diyerek temkinli olunması gerektiğini vurguladı.
Ekonomi uzmanları, önümüzdeki aylarda tekstil sektöründeki istihdamın daha da kötüleşebileceği konusunda uyarıda bulunuyor.