Hem uluslararası toplumun hem de Türkiye’nin gözü yeni bir döneme giren Suriye’de…
Komşudaki gelişmeleri Türk iş dünyası da yakından izliyor. Özellikle inşaat, tekstil ve hazır giyim, gıda ve kimya sektörleri Suriye’yi yeni bir yatırım ve pazar alanı olarak görüyor.
Ekonomist dergisinde ye alan habere göre, tekstil ve hazır giyim sektöründe ortak görüş beklentilerin ancak orta ve uzun vadede gerçekleşebileceği yönünde.
Gültepe: 2 milyar doların üzerinde bir ihracat hacmine ulaşabiliriz
TİM Başkanı Mustafa Gültepe
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, Suriye’de siyasi istikrarın sağlanması durumunda ihracatın da büyüyeceğini, ancak bunun zaman alacağını söyledi.
Gültepe, “Huzur ortamının sağlandığı bir Suriye’nin hemen her sektörümüzün ihracatına olumlu katkıları olacak. Suriye’ye 2025 ihracatımızla ilgili isabetli bir tahminde bulunmak mümkün değil. Ancak her koşulda 2 milyar doların üzerinde bir ihracat hacmine ulaşacağımızı söyleyebilirim. Öncelikle işin insani boyutuna odaklanmak durumundayız. Komşumuz Suriye’deki gelişmeleri takip ederken, ihtiyaç duydukları tüm ürünlerin tedarikinde de kendilerine yardımcı olacağız.” dedi.
Savaş öncesi hedef 5 milyar dolardı
Suriye ile 2008’de, yani iç savaştan önce 1,4 milyar dolarlık dış ticaret hacminin 5 milyar dolara çıkarılması hedefleniyordu. Bu hedefe ulaşmak 2013 sonrası başlayan iç savaşla rafa kalkmış olsa da Suriye’ye ihracat devam etti.
2011 yılında 1,6 milyar dolar olan ihracat, 2012’de çatışmaların etkisiyle 498 milyon dolar seviyesine düştü.
2014’te 2,3 milyar doları aşan ihracat, 2015-2020 döneminde 1,6 ila 1,9 milyar dolar arasında seyretti.
2024 ise Suriye’ye 1 milyar 515 milyon 675 bin dolarlık ihracat yapıldı.
İlk hedef Halep ve çevresi
TOBB Hazır Giyim ve Konfeksiyon Sanayii Meclis Başkanı Şeref Fayat
Türkiye’den Mısır’a giden hazır giyim yatırımlarının önümüzdeki süreçte Suriye’ye kayabileceğini belirten TOBB Hazır Giyim ve Konfeksiyon Sanayii Meclis Başkanı Şeref Fayat, Türk markalarının ilk olarak Halep ve çevresine gidebileceğini ifade etti.
Gaziantep, Şanlıurfa ve Kahramanmaraş’ta tekstil sektöründe çalışan Suriyelilerin kendi ülkelerinde de aynı işi yapabileceklerini kaydeden Fayat, şunları söyledi:
‘Emek yoğun alanları Suriye’ye taşımak daha efektif’
“Burada tekstil ve hazır giyimde çalışanların ülkelerine döndüklerinde bizim işimizi kendi ülkelerinde yapmaları fırsat olabilir. Bizler için ürünlerimizi oralarda diktirecek olmak Mısır’a gitmekten daha cazip olur. Emek yoğun işleri onlara yaptırırsak rekabetçiliğimiz artar. Suriye’de çalışan kesim bulsak, bu ciddi avantaj sağlar. Komple tesisleri Mısır gibi başka ülkelere taşımaktansa emek yoğun alanları Suriye’ye aktarmak daha efektif olabilir. Sektörümüzün rekabetçiliğine katkı sunar.”
‘Suriye’de üretim Türkiye’den ihracat’
Türk tekstil sektörünün merkezlerinden Giyimkent, ihracat hedeflerini büyüterek dünya pazarlarında Türk tekstilinin gücünü artırmayı amaçlıyor. Tekstil merkezinin ihracat hedefi 1 buçuk milyar dolar.
Giyimkent Yönetim Kurulu Başkanı Muzaffer Cevizli
Tekstil sektöründeki yaklaşık 1,5 milyon istihdamın yüzde 10’unun Suriyelilerden oluştuğunu belirten Giyimkent Yönetim Kurulu Başkanı Muzaffer Cevizli, Suriyelilerin dönüşünün şu an yavaş seyrettiğini, bu sayı yükseldiğinde sektörün olumsuz etkilenebileceğini, fakat sınır yatırımlarıyla fırsatların da doğabileceğini söyledi.
Cevizli, “Yurt dışında da üretim yapılabilir ama üretilen ürünün ihracatının Türkiye üzerinden yapılması gibi üçüncü bir yol izlenebilir.” diye konuştu.
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Ramazan Kaya da Suriye’de yeni sistemin oturmasının ve altyapı çalışmalarının zaman alacağı görüşünde.
‘İlk adım mağazalaşma ile atılır’
TGSD Başkanı Ramazan Kaya
Özellikle hukuk sistemindeki eksikliklerin ülkede üretime dönük yatırımların önünde engel olacağını belirten Kaya, markaların giyim ihtiyacı nedeniyle Suriye’de mağazalaşabileceğini fakat şu an imalata geçmenin mümkün olmadığı görüşünü savundu.
Kaya, “İş ve insan haklarının belli bir seviyeye gelmesi çok kolay değil. Ben ilk adımın Türkiye’deki yerel markaların oralarda mağazalaşmasıyla atılacağını düşünüyorum” ifadelerini kullandı.
‘Gaziantep aktif rol üstlenmeye hazır’
GSO Başkanı Adnan Ünverdi
Gaziantep Sanayi Odası (GSO) Yönetim Kurulu Başkanı Adnan Ünverdi de Gaziantep’in tarihi, kültürel ve ticari bağlarının Suriye ile daha güçlü bir iş birliği için önemli bir zemin oluşturduğunu vurgulayarak, “Bölge halkının ve iş dünyasının merakla takip ettiği bu süreçte, Türkiye ile Suriye arasındaki iş birliğinin her iki taraf için de kazançlı sonuçlar doğuracağından eminiz. Sanayi ve üretim şehri Gaziantep, Suriye’nin yeniden inşasına ve ekonomik toparlanmasına katkı sağlayacak projelerde aktif bir rol üstlenmeye hazır. Ayrıca Suriyeli iş insanları ile yeni iş bağları kurma, sanayiyi geliştirme ve istihdama katkı sunma noktasında da ortak adımlar atmaya hazırız” dedi.