Ekonomi gazetesi ekonomim’e açıklamalarda bulunan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Türk sanayisinin küresel arenada rekabet gücünü koruyacak önlemler üzerinde çalıştıklarını belirtirken, sanayi yatırımlarını hızlandıracak adımlar attıklarını söyledi.
İstihdamın korunması, OSB’lerde faaliyetlerin etkinleştirilmesi, endüstri bölgelerinde kamu- özel işbirliği ve yeni sanayi alanlarının planlanması konularında önemli açıklamalarda bulunan Kacır, yeni yılla birlikte emek yoğun sektörlerde KOBİ istihdamının korunmasına yönelik güçlü bir paket açıklayacaklarını bildirdi.
Tekstil, hazır giyim, mobilya, ayakkabı ve deriye istihdam koruma paketi
Buna göre, emek yoğun sektörler olan “tekstil, hazır giyim, mobilya, ayakkabı ve deride KOBİ’lere güçlü bir istihdam koruma paketi” geliyor.
Bakan Kacır, “İstihdam desteği vereceğimiz sektörleri istihdam yoğunluğuna göre belirledik. Üretimde istihdamın payının en yoğun olduğu imalat sanayi sektörlere öncelik verdik. Biz bu istihdam yoğun sektörleri asla kaybetmek istemiyoruz. Onların rekabet güçlerini korumayı sağlamalıyız. Dolayısıyla içinden geçtiğimiz dönemde, kırılganlık riski daha çok olabilecek sektörlere daha etkin katkı sunmamız lazım. Tüm bunları gözeterek çok ciddi bir istihdam koruma paketi hazırladık” diye konuştu.
1 Milyon çalışanı kapsayacak
Bu kapsamda 2025 itibarıyla bu sektörlerde çalışan başına önemli destekler vereceklerini açıklayan Kacır, “İddialı ve tüm kesimleri mutlu edecek kapsamlı bir destek programı yolda. Destek paketi 1 milyon çalışanı kapsayacak” dedi.
Bakan Kacır, destek miktarını açıklamasa da KOSGEB işbirliğinde çok güçlü bir kaynak sunacaklarının altını çizdi.
Kacır, “Kaynak için rakam telaffuz etmeyeyim ama mutlu olacağı iddialı ve etkin bir destek programı olacağından eminiz” ifadelerini kullandı.
Kacır, istihdam desteği konusunda bu beş sektörün dışına çıkmak ya da çok genişletmek niyetinde olmadıklarını belirterek, bu konudaki ihtiyaçları belirlemek konusunda çok detaylı bir çalışma yaptıklarını vurguladı.
Girişimciye yeni yatırım alanları açılacak
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın en öncelikli konularından biri yatırım yapmak isteyen yerli ve yabancı sanayicinin önünü açmak ve uygun yatırım alanları sağlamak.
Bu kapsamda geçtiğimiz aylarda yeni OSB Uygulama Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile OSB’lerde arsa fırsatçılığının önüne geçerek, gerçek sanayi yatırımcısının ihtiyaç duyduğu yatırım alanını tahsis etmeyi hedefleyen Bakanlık, diğer yandan Ulusal Sanayi Alanları Master Planı ve kamu-özel sektör işbirliğinde mega endüstri bölgeleri oluşturmak için harekete geçti.
Bakan Kacır, ana hedeflerinin, mevcutta yüzde 0,4 olan toplam yüzölçümdeki planlı sanayi alanlarının payını 2030 yılına kadar yüzde 1’in üzerine çıkarmak olduğunu söyledi.
Planlı sanayileşmede önemli ivme kaydettik
Almanya gibi gelişmiş ülkelerde bu oranın yüzde 1,5’i geçtiğini hatırlatan Kacır, “Şu anda Türkiye’de 363 OSB, 45 de endüstri bölgesi var. Türkiye, planlı sanayileşmede son yıllarda önemli bir ivme kaydetti ve tecrübe kazandı. Ama bu Türkiye için yeterli değil. Bu konuda hızlanabilmek için önemli adımlar atıyoruz” açıklamasını yaptı.
Bu noktada öncelikle ulusal plan ortaya koyulması gerektiğine işaret eden Kacır, şu bilgileri verdi:
Girişim dünyasının en prestijli buluşma noktası Take Off İstanbul ziyaretçilerine kapılarını açtı. Açılışta basın açıklaması yapan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır “Hedefimiz 2030 yılına geldiğimizde Türkiye’den 100 bin teknoloji girişiminin doğmuş olması ve unicorn statüsüne erişmesi. Türkiye’de teknoloji girişimciliğini kalkınma modelimizin ayrılmaz bir parçası, yeni dönemde başarı hikayesinin öncü alanı olarak değerlendiriyoruz” dedi.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır
“Bu kapsamda ilk kez Ulusal Sanayi Alanları Master Planı hazırlıyoruz. Demiryolu, karayolu, denizyolu gibi tüm lojistik bağlantılarını, enerji nakil hatlarını, tarım ve madencilik faaliyetlerini hesaba kattığımız bir master planı bu. 2053 yılı Türkiye ulaştırma planlarını dikkate alan, tarım arazilerinin gözeten, dolaysıyla ilgili bakanlıklarla işbirliği içinde olduğumuz bir çalışma yapıyoruz ilk fazını özellikle Samsun-Adana- Mersin hattı için ilan edeceğiz. Hedefimiz bu planla bir kere OSB ve endüstri bölgelerinin nerelerde kurulacağını önümüzdeki 20-30 yıl için projektör edebilmek.”
‘Kamu-Özel iş birliği üzerinde çalışıyoruz’
Bakanlığın sanayi yatırımlarını artırmaya yönelik önemli çalışmalarından biri de kamu-özel işbirliğinde kurulacak endüstri sanayi alanları olacak.
Kacır, konuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu:
“Önümüzdeki dönemde endüstri bölgeleri tarafında kamu-özel işbirliği üzerine de çalışıyoruz. yani kuracağımız bazı mega endüstri bölgelerinde uluslararası yatırımları da, endüstri bölgesi yatırımcılarını da Türkiye’ye çekmek üzere kamu-özel işbirliği modellerini hukuki zemin oturmaya çalışıyoruz. İşletme, yer tahsisi, yer kiralamaları bütün bunlarla ilgili yeni bir model ortaya koyacağımızı düşünüyoruz. Örneğin, Türkiye’nin Güney bölgesinde 30 milyon m2’lik bir sanayi alanı üzerinde çalışıyoruz. Bizim buraya uluslararası yatırımcılarla da işbirliği yapmamız lazım bunun için de alternatif finansman yöntemleri geliştirmemiz lazım.”
‘Yeni OSB yönetmeliği gerçek sanayiciyi mağdur etmeyecek’
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, 5 Eylül’de Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ve sanayi çevrelerinde çeşitli tartışmalara neden olan Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) Uygulama Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’le ilgili önemli açıklamalarda bulundu.
Bu yönetmeliğin ana amacının sanayi arazilerinin üretim yapmak dışında farklı amaçlarla kullanılmasının önüne geçerek, OSB’lerde yatırım yeri bulmakta zorluk çeken “gerçek” yatırımcının önünü açmak olduğunu hatırlatan Kacır, “Sanayiciler, üreticiler, çoğunlukla arzu ettikleri yerlere erişemediklerinden şikayet ediyordu. Biz bunun üzerine çok ciddi çalıştık. Burada bazen yatırım yeri ile yatırımcının buluşamaması problemi olduğunu, bazen de fiyatların sanayi yatırımcılarının beklentilerinin üzerinde olduğunu gördük. Bir sektörde fiyatlar beklentinin ya da ‘normalin” çok üzerinde ise burada istenmeyen birtakım yapıların olduğunu görüyoruz. OSB’ler hiçbir zaman arsa alışverişi yapılan yerler değildir. Ancak gördük ki, mevzuatta boşluklar var. Biz de OSB’deki boş alanların üretime kazandırılması ve yatırımcıyla buluşturulması amacıyla bu yönetmeliği gündeme aldık. Bizim derdimiz sanayi yatırımının önünü açmak” diye konuştu.
Kacır, OSB’lerde şeffaflığı daha ileri düzeye çıkarmak, tüm yatırım yerlerinin hızla sanayicilere açılmasını sağlamak için yeni düzenlemeler getirildiğinin altını çizerek, “Hiçbir OSB, elindeki bölgesindeki boş yatırım yerini bekletemez. Yeni OSB kurulmuş, yatırım yerleri oluşturulmuş, ama yatırım yeri tahsis edilmiyor. Böyle bir şey söz konusu olamaz. Çünkü sanayicinin yatırım yerlerine ihtiyacı var. Dolayısıyla bu yatırım yerleri mutlaka sanayiciye sunulmalı. Ve bu öngörülebilir, şeffaf kural ve yöntemlerle yapılmalı. OSB’ler sanayi yatırımları için hizmet etmeli öncelikle. O vakit dedik ki yatırım yeri tahsis edilmişse buradaki inşaat tamamlandıktan sonra üretime geçilir ve en az bir yıl üretim faaliyetleri devam eder, daha sonra yatırımcının bu yeri kiralama izni oluşur. Yıllardır bu yatırım yapmıyorsa, o zaman bu yatırım yerini OSB’ye iade etmeli ve OSB burayı bir sanayi yerine vermeli. Biz buraları boş tutamayız. bunu da hızlandırmak için 1 aylık ödeme yükümlülüğü getirdik. Biran önce üretime geçsinler ya da ödesinler. Biz bu kaynaklarının tamamını OSB’ler için kullanıyoruz” açıklamasını yaptı.
3 ayda boş alanların 3’te 1’i doldu
Yeni yönetmelik kapsamında bir platform oluşturarak, Türkiye genelindeki OSB’lerdeki henüz tahsis edilmemiş, yatırımcılara verilmemiş yatırım yerlerini yani teknik adıyla ‘sanayi parsellerini’ her ayın ilk pazartesi günü tahsise çıkardıklarını açıklayan Kacır, “Tüm OSB’lerde yatırım yeri tahsisi için artık tek yöntem bu. Üçüncü ayındayız ve muazzam bir ilgi gördü. Şu anda 3 ayda toplam boş yatırım yerlerinin sanıyorum 3’te 1’i tahsis edilmiş olacak. Uzun yıllar boş duran yerler hızla şimdi yatırımcı ile buluşuyor. Öncelikle arz kanalını açmış olduk” dedi.
‘Ana düzenlemeden vazgeçmeyiz’
Sanayi çevrelerinin yeni yönetmelik konusundaki endişelerini değerlendiren Kacır, şöyle devam etti:
“Bu yönetmeliği oluştururken, her yaptığımızın arkasında ciddi bir istişare var. Yatırım yeri tahsisi, şeffaf öngörülebilir kurallarla olduktan sonra kriterlerle ilgili ilaveler yapılabilir, yeni kriterler tanımlanabilir bunlar kolay. Bunlarla ilgili derdimiz yok. Burada şunu görüyorum ki, bazı argümanlar öne sürülerek başka taleplerin önü açılmaya çalışılıyor. Biz ana düzenlemenin temel hedeflerinden vazgeçemeyiz. Bizim için bu sanayi politikamızın ana unsurlarından biri. Dolayısıyla bizim ana düzenlemeden vazgeçmemiz beklenemez. Ama biz zaten her gün beraberiz, sıklıkla bunu konuşuyoruz. Bu tür beklentileri bir takım alt düzenlemelerle adımlar atılabilir. Bizim ‘gerçek’ sanayiciyi mağdur etmemiz söz konusu olamaz.”
Kacır, önemli bir yenilik olarak OSB’lerde ve OSB genişleme alanlarında bakanlık olarak yüzde 15 stratejik yatırımlar için alan ayrılabileceğine dair düzenleme yaptıklarını da belirterek, “Bu da Türkiye’de ulusal ve uluslararası yatırımcı için önemli bir ihtiyaçtı. Şu anda 1-15 milyon m2 yer isteyen ulusal ya da uluslararası yatırımcıya alan açmakta güçlük çekiyoruz çünkü” dedi.
Kacır, OSB’lerin Türkiye ekonomisi için önemine vurgu yaparak, önümüzdeki yıl OSB’lere 10 milyar TL’den fazla kaynak ayıracakları bilgisini de verdi.