Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Bursa Şubesi, 2024 yılı “Bursa Ekonomisi Raporu”nu açıkladı.
16 ayrı sektör kurulu tarafından hazırlanan raporların birleşiminden oluşan “Bursa Ekonomisi Raporu”nda ele alınan sektörlerden biri de “Tekstil-Deri-Hazır Giyim Sektör Raporu” oldu.
Halil İbrahim Biçer başkanlığındaki Tekstil-Deri-Hazır Giyim Sektör Kurulu tarafından hazırlanan sektör raporu 4 ana başlıktan oluşuyor.
SEKTÖRÜN DURUMU
Raporda öncelikle tekstil-deri ve hazır giyim sektörlerinin küresel-Türkiye ve Bursa ölçeklerinde analizi yapıldı.
Buna göre, küresel ekonominin en eski ve en büyük endüstrilerinden biri olan tekstil ve hazır giyimin toplam pazar büyüklüğü yaklaşık 1,5 trilyon dolara ulaşmış durumda.
Akıllı/Teknik tekstile talep artıyor
Asya-Pasifik bölgesi yüzde 60’lık pazar payı ile tekstil üretiminde dünya liderliğini korurken, dünyanın en önemli üretim merkezleri olarak Çin, Hindistan ve Bangladeş öne çıkıyor. ABD ve Avrupa’nın liderliği ise özellikle katma değerli ürün tasarımında kendini gösteriyor.
Tekstil endüstrisinin son dönemde özellikle dijitalleşme ve sürdürülebilirlik odaklı bir dönüşüm içine girdiği belirtilen raporda teknik/akıllı tekstil uygulamalarına olan talep dile getirildi:
Teknik tekstil segmenti, inşaat, sağlık ve otomotiv endüstrilerindeki talep artışıyla desteklenerek yıllık ortalama yüzde 5 büyümekte olup 300 milyar dolarlık bir Pazar büyüklüğüne ulaşması beklenmektedir.
Akıllı tekstil teknolojileri de spor, sağlık ve savunma sanayiinde yaygınlaşmakta ve yeni bir büyüme alanı oluşturmaktadır.”
Türk tekstil endüstrisinin kalifiye iş gücü, hızlı üretim kapasitesi ve güçlü tedarik zinciri ile ön plana çıktığı vurgulanan raporda, tekstil üretim merkezleri olarak 4 il sayıldı: İstanbul, Denizli, Gaziantep ve Bursa…
‘Bursa’nın daha etkili ihracat stratejilerine ihtiyacı var’
Bursa 2024 yılında 1 milyar 574 milyon 928 bin dolarlık hazır giyim, 1 milyar 283 milyon 893 bin dolarlık tekstil, 52 milyon 347 bin bin dolarlık deri ve deri mamulleri ve 17 milyon 936 bin dolarlık halı ihracatı gerçekleştirdi.
Bursa’nın Osmanlı döneminden beri tekstil üretiminin kalbi olduğu belirtilen MÜSİAD raporunda, kentin ihracattaki hedeflerinin yakalanması için daha etkili stratejilere ihtiyaç olduğu vurgulandı.
SEKTÖRÜN SORUNLARI
Raporda Bursa’da tekstil-deri ve hazır giyim sektörünün sorunları 5 başlık altında incelendi:
- Yüksek üretim maliyetleri
- Rekabet baskısı
- Ar-Ge ve teknoloji yetersizliği
- Nitelikli iş gücü eksikliği
- Yeşil Mutabakat uyum süreci
Raporda, enerji fiyatlarının yüksekliğine, temel enerji kaynaklarındaki fiyat dalgalanmalarına, ham madde tedarikinde dışa bağımlılığa dikkat çekildi.
‘Ar-Ge, inovasyon ve nitelikli personel yetersiz’
Üretim maliyetlerinde işçilik giderlerine yer verilmedi, ancak Uzak Doğu ülkelerindeki düşük iş gücü maliyetlerinin sektörün rekabet gücünü zayıflattığı belirtildi.
Bursa’da Ar-Ge ve inovasyon yatırımlarının yetersiz kaldığı, bunun da verimlilik ve kalite sorunlarına yol açtığı kaydedilen raporda, nitelikli ara eleman ve teknik personel yetersizliğine vurgu yapıldı.
‘Yeşil dönüşümde destek gerekiyor’
Raporda “Yeşil Mutabakat Uyum Süreci” ile ilgili olarak şu tespitler yer aldı:
Avrupa Birliği Yeşil Mutabakatı, çevre dostu ve sürdürülebilir üretim zorunluluğunu getirmektedir. Bursa’daki firmalar, bu yeni yükümlülüklere uyum sürecinde finansman ve teknik destek eksikliği yaşamaktadır.
Atık yönetimi, karbon salınımının azaltılması ve geri dönüşüm altyapısının yetersizliği, sektörün Yeşil Mutabakat hedeflerine ulaşmasını zorlaştırmaktadır.”
SEKTÖRE DAİR ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
MÜSİAD Bursa Şubesi’nin sektör raporunda 7 başlık altında çözüm önerileri de sunuldu:
- Enerji maliyetlerinin azaltılması
- Ham madde temininde yerli üretim teşvikleri
- Teknolojik dönüşümün hızlandırılması
- Rekabet gücünün artırılması
- Nitelikli iş gücü yetiştirilmesi
- Yeşil Mutabakat’a uyum sağlanması
- Sektörel koordinasyonun güçlendirilmesi
Organize sanayi bölgelerinde yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının yaygınlaştırılması gerektiği belirtilen raporda, yerli üretimin önemi vurgulandı:
‘Yerli üretime destek verilmeli’
Pamuk, iplik ve sentetik elyaf gibi kritik hammaddelerin yerli üretimini artırmak amacıyla destek programları geliştirilmelidir.
Ortak hammadde alımı programları yaygınlaştırılmalı, küçük ve orta ölçekli firmaların maliyet avantajı elde etmesi sağlanmalıdır.”
Dijital dönüşümde teşvik mekanizmaları oluşturulması gerektiği kaydedilen raporda, teknik/akıllı tekstil ürünlerine yönelik teşviklerin artırılması istendi.
‘Tekstil cazip hale getirilmeli’
“Tekstil sektörü genç iş gücü için cazip hale getirilmeli” denilen raporda, mesleki eğitim programlarının geliştirilmesi gerektiği ifade edildi.
Kümelenme projeleri ile Ar-Ge, lojistik ve pazarlama gibi alanlarda ortak çalışmalar yapılabileceği belirtilen raporda, karbon nötr süreçlerine yönelik finansal destek, geri dönüşüm altyapısının geliştirilmesi ve sürdürülebilirlik sertifikalarının teşvik edilmesi istendi.
GELECEK ÖNGÖRÜLERİ
Raporda özellikle Bursa özelinde tekstil, deri ve hazır giyim sektörleri için yer verilen gelecek öngörülerinden bazıları şöyle:
- Teknolojik dönüşüm ile sektör daha verimli ve rekabetçi bir yapıya kavuşacak.
- Teknolojik uyum maliyetleri düşürüp kaliteyi artıracak.
- Bursa teknik/akıllık tekstil alanında öncü olacak.
- Bursa ihracatta yeni pazarlara açılacak.