Hazır giyimde istihdam kaybı nisanda yerini artışa bıraktı

Hazır giyim sektöründe Nisan ayında istihdam bir yıl sonra ilk kez artarken, tekstilde düşüş sürdü. Sektör temsilcileri artışı üretimden değil EYT kaynaklı işe alımlardan kaynaklandığını vurguladı. Uzmanlar sektörde ihracat ve istihdamın ABD’nin temmuzda açıklayacağı vergi kararıyla şekilleneceğini belirtiyor.

Türkiye’nin en fazla istihdam yaratan sektörlerinden tekstilde istihdam kaybı nisan ayında da devam ederken hazır giyimde toparlanma yaşandı.

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine göre hazır giyim sektöründe son bir yıldır neredeyse kesintisiz süren istihdam düşüşü, Nisan 2025’te durdu ve Mart ayına göre ilk kez artış yaşandı.

Martta 549 bin 561 olan hazır giyim istihdamı Nisan’da 551 bin 621’e yükselerek 2 bin kişilik bir toparlanma gösterdi. Üstelik bu durum sektörde faaliyet gösteren firma sayısındaki düşüşe rağmen yaşandı. Bir diğer ifade ile artış mevcut şirketlerin yeni işe alımlarından kaynaklandı. İstihdamında artış olsa da toplam istihdam hala bir önceki yılın aynı ayına göre 50 bin 257, geçen yıl sonuna göre de 23 bin 63 kişi daha az. Tekstilde ise marttan nisana geçişte istihdam 218 kişi daha azalarak 374 bin 156’ya geriledi. Son bir yıllık veriler incelendiğinde tekstilde 17 bin 271 kişilik istihdam kaybı yaşandı.

Sektör temsilcileri, şirket kapanmaları ve istihdam kaybının başlıca nedenlerini, rakip ülkelerin yüzde 40-50 üzerinde seyreden maliyetler, ihracat pazarlarındaki ciddi sipariş kayıpları ve iç pazardaki daralma olarak açıklıyor. Enflasyon artışının altında kalan kur, yüksek işçilik maliyetleriyle üretim yapmakta zorlanan işletmeler, uluslararası pazarda fiyat tutturamıyor, siparişler rakip ülkelere kayıyor. Bunun en bariz örnekleri dünyanın en büyük hazır giyim ithalatçısı ABD ve AB pazarlarında görülüyor. İki bölgede de hazır giyim ve tekstil ithalatı yüzde 10-15 seviyelerinde artarken Türkiye her iki bölgede de Pazar payı kaybediyor. İç pazarda da alım gücünün gerilemesi satışları baskılıyor. Sektör temsilcileri, bu gidişatın devam etmesi halinde Türkiye’nin ihracat gelirinde büyük kayıplar yaşanabileceği ve tekstil ile hazır giyimin ekonomik istikrar için sağladığı istihdam omurgasının ciddi şekilde zayıflayacağı uyarısında bulunuyor.

İstihdam artışının sebebi EYT olabilir

Hazır giyimde istihdamda yaşanan sınırlı artışı değerlendiren TOBB Hazırgiyim ve Konfeksiyon Sektör Meclisi Başkanı Şeref Fayat, bunun üretim kaynaklı olmadığını, EYT nedeni ile işten ayrılanların yerine gerçekleştirilen işe alımlarla ilgili olabileceğini belirtti. Zira hem ihracat hem de iç pazardaki daralmanın devam ettiğini, kapasitelerde de herhangi bir artışın yaşanmadığını dile getiren Fayat, “Nisan ayında yaşanan istihdam artışı şaşırtıcı. Zira mevcut verilere göre işlerin artışı ile ilgili bir durum söz konusu değil” dedi. Türkiye İhracatçılar Meclisi verilerine göre bu yıl hazır giyim ihracatı ilk 5 ayda yüzde 6,3 düşüşle 6,9 milyar dolar olarak gerçekleşti. 26 Haziran itibari ile kaybın sürdüğünü anlatan Fayat, “İhracatta yüzde 6,68 düşüş var. İhracatın eksilmeye devam ettiği ortamda istihdamdaki artışın işler ile ilgili olduğunu düşünmüyorum. EYT ile ilgili olabilir. Talep hala düşük. Üstelik talep, ABD ve Avrupa’da arttığı halde düşük. İlk çeyrekte ABD’nin ithalatında yüzde 16, AB’nin ithalatında ise yüzde 10 artış var ama bizde hala talepsizlik devam ediyor” ifadelerini kullandı.

Yılın devamını ABD belirleyecek

Yılın ikinci yarısında da ihracattaki düşüşün devam edeceği ancak hızının azalacağı görüşünü paylaşan Fayat, şöyle devam etti: “Avrupa’da talebin canlı kalmaya devam edeceği ve ABD’nin de Avrupa’ya yüksek bir vergi uygulamayacağı senaryoda bu yılın geneli için beklenen yüzde 7,5’lik ihracat düşüşünün yüzde 5’lere gerileyeceğini düşünüyorum. Türkiye için ayrılan bütçelerin tutulup işler de biraz canlandığı zaman Türkiye’de hala var olanların Türkiye’yi terk etmeyeceğini düşünüyorum. Çok kötümser değilim ama Avrupa’ya yüksek vergi uygulanırsa orada satın alma zorlaşacak ve ucuz ürüne yönelim olacağı için Çin dahil Uzakdoğu’nun kırıcı bir rekabet ile bölgede varlığını artıracağını düşünüyorum. Temmuz’un 10’unda ABD’nin açıklayacağı gümrük tarifesindeki olumlu ya da olumsuz duruma göre de ihracat ve istihdam kaybının yönü belli olacaktır.”

Firma sayısı düşmeye devam etti

Tekstil ve hazır giyim sektörlerinde işyeri sayısındaki erime de nisanda devam etti. SGK verilerine göre 2024 Nisan ayında hazır giyim sektöründe 40 bin 214 firma faaliyet gösterirken 2025 Nisan ayında bu sayı 37 bin 533’e düştü. Böylece bir yılda hazır giyim sektöründe 2 bin 681 şirket kepenk kapattı. Tekstilde de benzer bir tablo ortaya çıktı. 2024 Nisan’da 19 bin 430 olan tekstil firması sayısı 2025 Nisan’da 19 bin 151’e geriledi. İki sektör toplamında bir yılda kapanan firma sayısı yaklaşık 2 bin 960’ı buldu.

Şirket Sayıları

Dönem Hazır Giyim Şirket Sayısı Tekstil Şirket Sayısı
Nisan 2024 40,214 19,430
Mayıs 2024 40,504 19,512
Haziran 2024 40,279 19,537
Temmuz 2024 40,418 19,615
Ağustos 2024 40,232 19,521
Eylül 2024 40,075 19,471
Ekim 2024 39,896 19,458
Kasım 2024 39,737 19,453
Aralık 2024 39,640 19,461
Ocak 2025 38,643 19,231
Şubat 2025 38,105 19,340
Mart 2025 37,737 19,217
Nisan 2025 37,533 19,151

Çalışan Sayıları

Dönem Hazır Giyim Çalışan Sayısı Tekstil Çalışan Sayısı
Nisan 2024 601,878 391,427
Mayıs 2024 612,149 396,920
Haziran 2024 596,856 386,739
Temmuz 2024 611,518 397,422
Ağustos 2024 599,715 389,105
Eylül 2024 590,881 385,408
Ekim 2024 580,624 385,421
Kasım 2024 579,712 385,554
Aralık 2024 574,684 384,711
Ocak 2025 564,049 380,631
Şubat 2025 560,251 381,057
Mart 2025 549,561 374,374
Nisan 2025 551,621 374,156

 

Exit mobile version