Pamukta bu yıl üretim artmasına rağmen çiftçi düşük fiyat ve düşük desteklemeden dolayı üretim artışına sevinemezken, ekonomide yaşanan temel sorunlardan dolayı tekstil firmalarının yatırımlarını Mısır’a kaydırması da Türkiye’de toplam iş gücünün yüzde 7’den fazlasını oluşturan tekstil sektöründe alarm zillerinin iyiden iyiye çalmaya başladığını gösteriyor.
Pamuk ve tekstilde (üretimden-tüketime) yaşanan sorunlara vurgu yapılan raporda, dikkat çeken satırbaşları şöyle…
Pamuk üretimi arttı
Türkiye’de pamuk üretim miktarı 865 bin ton (3,97 milyon balya) olarak gerçekleşti ve önceki yıldan yüzde 25 arttı.
Çiftçiler pamuk fiyatından memnun değil!
Ulusal Pamuk Konseyi’nin maliyet hesabı 29-30 TL iken, piyasa fiyatı 24-25 TL oldu. Yani çiftçi, pamuğu maliyetin altında satmak zorunda kaldı.
Pamuk desteğinde hayal kırıklığı
Pamuk destekleri 4-5 TL/kg beklenirken 1,6 TL’de kaldı.
Pamuk ekim alanı arttı
Pamuk ekim alanı, önceki sezondan 25 bin ha daha fazla oldu
Pamuk tüketimi düşüyor
Pamuk tüketimi 1,48 milyon ton (6,78 milyon balya) önceki sezona göre yüzde 2 yani 75 bin ton azalması bekleniyor. Tüketimin yüzde 50’si iç pazara yönelik kullanılıyor.
Pamukta ihracat ve ithalat beklentileri
Pamuk ihracatının 250 bin ton, ithalatın 775 bin ton olacağı tahmin ediliyor.
Hazır giyim tüketimi azalma eğiliminde
Zayıf makroekonomik koşullar özellikle orta ve alt gelir gruplarını etkilediğinden hazır giyim tüketimi azalma eğiliminde.
Düşük kur etkisi!
Kurun TL karşısında değersiz tutulması, maliyetlerin dövize bağımlılığını hem üretim maliyetinin hem de ihracatta fiyatın yüksek olmasına yol açtı.
Kurun mevcut durumu Pakistan, Mısır, Bangladeş ile rekabeti olumsuz etkiliyor.
İplik fabrikaları önceki yıla göre yüzde 40-60 düşük kapasite ile çalışıyor.
Son bir yılda sektörde 300 bin işçi işini kaybetti!
Son bir yılda tekstil ve hazır giyim sektörü 300 bin işçi çıkardı. Tekstil ve hazır giyim sektöründe toplam 1 milyon 221 bin çalışan olduğunu düşünürsek, sektörde yaşanan işçi kıyımının hangi boyutlara geldiği daha iyi anlaşılır.
Düşük kur sorunundan dolayı fabrikalar Mısır’a taşınıyor!
Kur sorunu, işçi maliyetleri ve rekabeti engeli tekstil ve hazır giyim fabrikalarının Mısır’a taşınmasına yol açıyor.
Mısır’ın hazır giyim ihracatının yaklaşık üçte biri Türk sermayeli şirketler tarafından gerçekleştiriliyor.
Kaynaklar, çok sayıda tekstil (iplik, kumaş vb.) ve hazır giyim üreticisinin ya kapandığını ya iflas ettiğini ya da kapanmak üzere olduğunu bildiriyor. Bazıları ise makineleri 2’nci el olarak yurtdışına satıyor.
Pamuk ithalatında ABD’nin payı düşecek
775 bin ton (3,56 m balya) olarak tahmin ediliyor. İthalatta bir önceki yılın hakim ülkesi ABD’nin payının bu yıl yüzde 9 düşmesi bekleniyor. Pamuk ithalatında ilk 3’te yer alan ülkeler ise Brezilya, ABD ve Azerbaycan şeklinde bekleniyor.
Pamuk ihracatı yüzde 17 düşecek!
Pamuk ihracatı yüzde 17 düşüş ile 250 bin ton (1,15 milyon balya) pamuk ihracatı bekleniyor. 2023/24’de 301 bin 656 ton (1,39 milyon balya) idi.
Tekstil pamuğunun ilk 3 ihracatçı ülkesi
Çin, Bangladeş, Vietnam’dı.
Pamuk ipliği ithalatı ve ihracatı da düştü!
Benzer nedenlerden dolayı pamuk ipliği ithalatı yüzde 21, ihracatı yüzde 68 düştü.
Raporda, ülkenin toplam ihracatının yüzde 15’ini oluşturan tekstil ve hazır giyim sektörünün zor da olmasının kabul edilemez olduğu vurgulanarak, “Makroekonomik sebepler üretimi, tüketimi ve imalatı nasıl etkiler sorularının net cevabını yukarıdaki verilerde görüyoruz” denildi.
Tarımsal üretim ve verimlilik bir bütündür!
Tarımda birincil üretimin önemli olduğu ancak yeterli olmadığının bu verilerde görüldüğü kaydedilen raporda, “Çünkü tarımsal üretim ve verimlilik bir bütündür. Bütünü anlamadan, bütünü okuyamadan ve bütüne kırsal kalkınmayı eklemlemeden olmaz. Çünkü makroekonomik politikalar, bütünlüklü bir yapı sergilemeyen tarım sektörünün, tam hak ettiği şekilde gerçekleşmiyor” değerlendirmesinde bulunuldu.
(Kaynak: Tarımdan Haber)