İstanbul Ticaret Odası (İTO) tarafından düzenlenen “AB ile Ticarette Yeni Dönem: Döngüsel Ekonomi ve Güncel Gelişmeler” webinarında konuşan İTO Yönetim Kurulu Üyesi İbrahim Doğan Salman, “AB’nin yeşil mutabakat şartlarına uyum artık bir tercih değil, zorunluluk. Önümüzdeki 10 yılda atık yönetimi ve döngüsel ekonomi, her firmanın gündeminde olacak” dedi.
Kritik sektörlerde yeni kurallar
Ticaret Bakanlığı yetkililerinin paylaştığı bilgilere göre, AB’nin getirdiği başlıca yükümlülükler şunlar:
-
Dayanıklı ve tamir edilebilir ürün tasarımı: Ürünlerin ömrü uzatılacak, hurda metal erişimi önceliklenecek.
-
Dijital ürün pasaportu: Çevre ayak izi hesaplamaları dijitalleştirilecek.
-
Otomotivde devrim: 2035’e kadar AB’de satılacak yeni araçlarda asgari %25 geri dönüştürülmüş çelik/alüminyum kullanımı zorunlu olacak.
-
Ormansızlaşma yasağı: 30 Aralık 2025’ten itibaren soya, kahve, kakao, mobilya gibi ürünlerin AB’ye girişi için ‘ormansızlaşmamış’ sertifikası şart.
‘AB KOBİ’leri dikkate alarak basitleştirme yapıyor’
Ticaret Bakanlığı AB Genel Müdür Yardımcısı Canan Nilüfer Dora, “AB’nin mevzuatı KOBİ’ler için basitleştiriliyor, ancak takip şart” uyarısında bulundu. Öne çıkan sektörel düzenlemeler:
-
Tekstil: Atık su arıtımı ve geri dönüştürülmüş lif kullanımı zorunluluğu.
-
Mobilya: Formaldehit içermeyen yapıştırıcılar ve FSC sertifikalı ahşap şartı.
-
Demir-çelik: Karbon ayak izinin belgelenmesi için “sınırda karbon düzenlemesi” (CBAM) uygulanacak.
Türkiye için fırsatlar ve riskler
Uzmanlar, AB’nin yeni kurallarına uyum sağlayan firmaların rekabet avantajı kazanacağını vurgularken, aksiyon almayanlar için pazar kaybı riskine dikkat çekiyor. Özellikle:
-
Otomotiv tedarikçileri, batarya ve geri dönüşüm teknolojilerine yatırım yapmalı.
-
Gıda sektörü, ormansızlaşma sertifikası için tedarik zincirini şimdiden gözden geçirmeli.
-
Tekstil üreticileri, AB’nin “hızlı modaya karşı” yeni kısıtlamalarını takip etmeli.
AB’nin döngüsel ekonomi hedefleri, Türk sanayisi için hem maliyet artırıcı hem de yeşil dönüşümde liderlik fırsatı sunuyor. İTO, KOBİ’lerin AB fonları ve teknik destek programlarından yararlanması çağrısı yaparken, “Bu kurallara uymayanlar 2025’ten itibaren AB pazarını kaybedebilir” uyarısında bulundu.
(Kaynak: İstanbul Ticaret gazetesi)