ESAT KAPLAN - TEKSTİL HABER
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, 2022-2028 yılları “Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisi”ni (BGUS) açıkladı.
Bakanlığın internet sitesinde yayınlanan raporda öncelikle 2014-2023 BGUS kapsamında yapılan çalışmalar özetlendi.
7 kentte tekstilkent
Buna göre, “Büyüme Odaklarının Uluslararası Rekabet Gücünün Artırılması” çalışmaları kapsamında, tekstil firmalarının kümelenmelerine yönelik çalışmalar gerçekleştirildi. AR-GE, inovasyon, mükemmeliyet merkezleri ile endüstriyel tasarım merkezleri kuruldu.
“Bölgesel Çekim Merkezleriyle Düşük Gelirli Yörelerde Kalkınmanın Tetiklenmesi” amacıyla da Diyarbakır, Van ve Erzurum’da tekstilkent projeleri ile Şanlıurfa’da OSB Hazır Giyim Sanayi Alanı hayata geçirildi.
“Öncelikli Gelişme İllerinin Ülke Geneline Yakınsanması” amacıyla uygulamaya alınan projeler arasında da Bingöl ve Ağrı Tekstilkent projeleri önemli yatırımlar arasında yer aldı.
2014-2023 BGUS döneminde Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü, Bölge Kalkınma İdareleri (BKİ) ve Kalkınma Ajansları eliyle de çeşitli tekstil projeleri hayata geçirildi.
Doğu Anadolu Projesi (DAP) Bölge Kalkınma İdaresi aracılığıyla Bitlis ve Muş OSB Tekstil Kent Projesi, Konya Ovası Projesi (KOP) Bölge Kalkınma İdaresi aracılığıyla Tekstil Atölyeleri kuruldu.
Çalışan ve üreten gençler
Tekstilkent gibi istihdam yoğun alanlarda üretim/hizmet altyapıları oluşturmak amacıyla atıl altyapıların tespiti ve yeni altyapıların kurulması yoluyla özellikle genç işsizliğinin yüksek, kadın istihdamının düşük olduğu illerde emek yoğun sektörlere yönelik Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü ve Gençlik ve Spor Bakanlığı iş birliği ile Çalışan ve Üreten Gençler Programı uygulanıyor.
2021 yılında uygulanmaya başlanan Çalışan ve Üreten Gençler Programı kapsamında 110 projeye 2023 yılı fiyatlarıyla 1,9 milyar TL destek sağlandı.
2024-2028 için şehir şehir planlama yapıldı
2024-2028 BUGS’un ilk stratejik amacı “bölgelerin küresel ekonomik entegrasyonunun güçlendirilmesi” olarak belirlendi.
Bu kapsamda Türkiye’deki şehirler “küresel iller, potansiyel küresel iller, rekabetçi iller, potansiyel rekabetçi iller, rekabet nüvesi iller ve diğerleri” olarak sınıflandırıldı.
İstanbul’un tek “küresel il” olduğu Türkiye’de Ankara, İzmir, Bursa, Kocaeli ve Antalya “potansiyel küresel il” olarak gösterildi.
Gelir, üretim, ihracat ve teknoloji düzeyi, girişimcilik kapasitesi ve insan kaynaklarının niteliği gibi konular bakımından “potansiyel küresel iller” dışında öne çıkan iller “rekabetçi iller”, aynı göstergeler bakımından bu illeri takip edenler “potansiyel rekabetçi iller, belirli sektörlerde orta ölçekte üretim yoğunluğu olan ve ekonomisi genel olarak sınırlı sayıda sektöre bağlı olan iller ise “rekabet nüvesi iller” olarak kategorilere ayrıldı.
Bursa, Kocaeli ve Denizli’de teknik tekstil
2024-2028 BUGS’a göre, yüksek teknoloji üretim ve ihracat merkezleri olarak konumlandırılan “potansiyel küresel iller”den Bursa ve Kocaeli’de mobilite ve teknik tekstil sektörlerinde girişimcilik faaliyetleri desteklenecek, bu sektörlerde AR-GE ve yenilik altyapısı güçlendirilecek ve illerin bu alanlarda uluslararası üretim ve hizmet üssü olması sağlanacak.
“Rekabetçi İller”den Denizli’de de teknik sektörü öncelikli olacak.
Tekstilin ön plana çıktığı bir başka il de “Rekabet nüvesi iller” arasında yer alan Uşak.
Van, Erzurum, Malatya ve Şanlıurfa tekstil şehirleri olacak
Bölgesel merkezlerden Van’da tekstil ve giyim eşyaları, Erzurum’da kış sporları ürünleri ve medikal tekstil üretimi, Malatya’da tekstil, Şanlıurfa’da tekstil ve giyim eşyaları öne çıkan sektörler oldu.
Ham madde tedariki Doğu ve Güneydoğu’dan
Doğu Anadolu Bölgesi ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin doğusunda kümelenen “öncelikli dönüşüm illeri”nde tekstil imalatına girdi olacak hammaddelerin geliştirilmesi teşvik edilecek.
Ağrı’da deri işleme ve deri ürünlerini dönüştürme, Iğdır’da koyun yünü işleme ve koyun yününden yalıtım malzemesi üretimi, Ağrı ve Iğdır’da yün iplik üretimi ve Kars ile Ardahan’da kaz tüyü tekstil ürünlerinin üretimi alanlarına odaklanılacak.
4 ile Tekstil İhtisas OSB
Strateji belgesinde tekstil ile ilgili ihtisas OSB kurulması önerilen/planlanan bölgeler de şöyle sıralandı:
- Batman Kozluk/Samanyolu Tekstil
- Şanlıurfa Merkez Ayakkabı, Tekstil ve Hazır Giyim
- Tokat Turhal Tekstil
- Trabzon Araklı Hazır Giyim ve Tekstil
Raporda tekstil ve giyim sektörlerinin makine, fabrikasyon metal ürünleri ve kauçuk imalatı ile birlikte “yüksek potansiyelli, ancak ihracat yapmayan firmaların ihracat yapan firma sayısına oranının en yüksek olduğu” ilk beş sektör arasında yer alması dikkat çekti.